ประเพณีสรงน้ำพระ หรือ การถวายเถราภิเษก มีมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล เป็นความเชื่อที่ว่าทุกวันขึ้นปีใหม่จะต้องมีการชำระพระวรกายของพระพุทธเจ้าให้เกิดความสะอาด บริสุทธิ์ เพื่อเป็นสิริมงคล
จนในปัจจุบันนี้การสรงน้ำพระนี้ก็กลายเป็นประเพณีที่คนไทยใช้เพื่อรำลึกถึงพระพุทธเจ้า โดยการสรงน้ำพระมีสองแบบด้วยกันคือ สรงน้ำพระภิกษุ-สามเณร