C. TÓM TẮT NỘI DUNG BÀI HỌC ( Các em ghi vào vở)
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
- Tố Hữu được đánh giá là “lá cờ đầu của thơ ca cách mạng” Việt Nam hiện đại.
- Thơ trữ tình – chính trị: thể hiện lẽ sống, lí tưởng, tình cảm cách mạng của con người Việt Nam hiện đại nhưng mang đậm chất dân tộc, truyền thống.
2. Tác phẩm:
- Xuất xứ: Thuộc phần Máu lửa của tập Từ ấy, sáng tác tháng 7-1938, đánh dấu mốc quan trọng trong cuộc đời Tố Hữu.
- Thể thơ : thất ngôn ( bảy chữ)
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Khổ 1: Niềm vui lớn ( Diễn tả niềm vui sướng, say mê khi gặp lý tưởng của Đảng)
- Hai câu đầu: là mốc thời gian có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi nhà thơ được giác ngộ lí tưởng cách mạng
+ Động từ bừng,
+ Những hình ảnh ẩn dụ nắng hạ, mặt trời chân lí
đã nhấn mạnh: ánh sáng lí tưởng mở ra trong tâm hồn nhà thơ một chân trời mới của nhận thức, tư tưởng và tình cảm
- Hai câu sau: cụ thể hóa ý nghĩa, tác động của ánh sáng lí tưởng:
Liên tưởng, so sánh: “Hồn tôi là một vườn hoa lá/Rất đậm hương và rộn tiếng chim” thể hiện vẻ đẹp và sức sống mới của tâm hồn cũng là của hồn thơ Tố Hữu.
2. Khổ 2: Lẽ sống lớn ( Biểu hiện những nhận thức mới về lẽ sống)
- Ý thức tự nguyện và quyết tâm vượt qua giới hạn của cái tôi cá nhân để sống chan hòa với mọi người, với cái ta chung
( từ: buộc, trang trải, trăm nơi) để thực hiện lí tưởng giải phóng giai cấp, dân tộc. Từ đó khẳng định mối liên hệ sâu sắc với quần chúng nhân dân.
3. Khổ 3: Tình cảm lớn ( Sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm của Tố Hữu)
Từ những nhận thức sâu sắc về lẽ sống mới tự xác định mình là thành viên của đại gia đình quần chúng lao khổ (sử dụng điệp từ là kết hợp với những từ con, em, anh để nhấn mạnh tình cảm thân thiết như người trong cùng một gia đình).
III. Tổng kết
1. Ý nghĩa văn bản
Niềm vui lớn, lẽ sống lớn, tình cảm lớn trong buổi đầu gặp gỡ lí tưởng cộng sản
2. Nghệ thuật
- Hình ảnh tươi sáng, giàu ý nghĩa tượng trưng,
- Ngôn ngữ gợi cảm, giàu nhạc điệu,
- Giọng thơ sảng khoái, nhịp điệu thơ hăm hở,...
IV . Hướng dẫn tự học
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Theo Đặng Thai Mai, tập thơ Từ ấy là “bó hoa lửa lộng lẫy, nồng nàn”. Hãy tìm vẻ đẹp đó trong bài thơ Từ ấy.
- Soạn bài Tôi yêu em ( Puskin)
