Szanowny Panie Marszałku,

Na terenie województwa mazowieckiego zarejestrowanych jest 21 tysięcy organizacji pozarządowych (najwięcej w całym kraju). Wśród nich są tysiące tzw. podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych, do których zaliczyć można: stowarzyszenia, fundacje, kluby sportowe, koła gospodyń wiejskich, ale także centra integracji społecznej (7), kluby integracji społecznej (21), spółdzielnie inwalidów i niewidomych (15), spółdzielnie pracy (83), spółdzielnie socjalne (160), spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie działające dla zysku (15), warsztaty terapii zajęciowej (83) i 10 zakładów aktywności zawodowej (Dane MCPS, stan na 29 lutego 2020 r.).

Wyżej wymienione podmioty w sposób efektywny i profesjonalny świadczą usługi, często usługi społeczne na rzecz społeczności i konkretnych grup odbiorców. Pracuje w nich ponad 30 tys. osób. Zgodnie z danymi GUS zatrudnienie w podmiotach ekonomii społecznej stanowi dzisiaj ok. 1,4% przeciętnego zatrudnienia w gospodarce narodowej. W spółdzielczym segmencie ekonomii społecznej od 30 do 50% pracowników stanowią osoby zagrożone wykluczeniem społecznym. Wśród nich najliczniejszą grupę̨ stanowią osoby z niepełnosprawnością̨ oraz długotrwale bezrobotne. Gdyby nie przedsiębiorczość społeczna, duża część z nich nie miałaby pracy i godnych warunków do życia. Dzisiaj ich sytuacja znowu jest zagrożona.

Z powodu epidemii wywołanej przez koronawirusa oraz w związku z wprowadzeniem obostrzeń w poruszaniu się obywateli po ulicach, a w konsekwencji zamykaniem placówek edukacyjnych, restauracji i kawiarni, klubów czy niektórych punktów usługowych podmioty ekonomii społecznej znalazły się w bardzo trudnej sytuacji. Główne branże, w których działają oparte są na kontakcie z drugim człowiekiem – usługi gastronomiczne, opiekuńcze dla dzieci, osób starszych i z niepełnosprawnościami, porządkowe, remontowo-budowlane. W konsekwencji tracą lub już utraciły płynność finansową. Wielu przedsiębiorców społecznych znalazło się w bardzo trudnej sytuacji. Borykają się z utrzymaniem miejsc pracy, stworzonych często przy wsparciu środków publicznych.

W związku z powyższym, zwracamy się do Pana Marszałka i całego samorządu województwa mazowieckiego o uruchomienie działań mających na celu wsparcie  organizacji pozarządowych i podmiotów ekonomii społecznej, w których zatrudnione są m.in. osoby zagrożone wykluczeniem społecznym. Naszym zdaniem niezbędne jest zaangażowanie środków samorządu województwa mazowieckiego i uruchomienie programu, którego celem jest ratowanie miejsc pracy w sektorze ekonomii społecznej i organizacjach pozarządowych. Kluczowe są także wzmocnienie i intensyfikacja działań  promocyjnych, zachęcających do kupowania przez klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych produktów oraz usług od podmiotów ekonomii społecznej.

Jako mazowieckie organizacje pozarządowe i podmioty ekonomii społecznej rekomendujemy:
1.    Dokonanie zmian w planie finansowym Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej oraz Biura Dialogu Obywatelskiego, polegających na przesunięciu środków na rzecz konkursu regrantingowego, którego celem jest ratowanie miejsc pracy w sektorze ekonomii społecznej. Potrzebny jest konkurs grantowy dla podmiotów ekonomii społecznej, z których mogłoby być finansowanie utrzymania miejsc pracy oraz adaptacja do nowej sytuacji gospodarczej (np. przebranżowienie, zakup towarów, produktów, narzędzi, koszty administracyjne itp.). Konkurs i wybór operatora takiego działania możliwy jest do realizacji poprzez zlecanie organizacjom pozarządowym oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. 2019 poz. 688, 1570 i 2020 oraz z 2020 poz. 284) realizację zadania publicznego w celu przeciwdziałania COVID-19 z pominięciem otwartego konkursu ofert w związku z art. 15zzm ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2020 poz. 568).
2.  Wzmocnienie i intensyfikację działań promocyjnych, zachęcających do kupowania przez klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych produktów oraz usług od podmiotów ekonomii społecznej, zatrudniających osoby wykluczone. W szczególności promowane powinny być rozwiązania związane z produkcją środków ochrony osobistej (maski, przyłbice), dostarczanie posiłków dla jednostek ochrony zdrowia oraz pomocy społecznej, a także usługi społeczne na rzecz dzieci, osób z niepełnosprawnościami oraz osób starszych.
3. Jak najszybsze rozstrzygnięcie otwartych konkursów ofert na realizację zadań publicznych oraz po przyznaniu dofinansowania wydawanie zgód na dokonywanie zmian w ofertach, w zakresie terminu wykonania oraz zmian sposobu lub zakresu wykonywania zadania. Organizacje pozarządowe z województwa mazowieckiego są gotowe do realizacji swoich działań w nowych warunkach.
4.  Uruchomienie środków przeznaczonych na rozwiązywanie problemów alkoholowych  w celu wsparcia działań podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych  nakierowanych na przeciwdziałanie społecznym skutkom epidemii, w tym wzrostowi skali przemocy i uzależnień. W szczególności podmiotom, które prowadzą placówki opiekuńczo-wychowawcze i oświatowe.  
 
Liczymy na wsparcie, wygospodarowanie odpowiednich środków na ten cel oraz skuteczne i efektywne działania, które nie będą pomijały sektora pozarządowego i spółdzielczego. Jeżeli bowiem dzisiaj upadną z mozołem tworzone miejsca pracy w ekonomii społecznej i solidarnej, koszty świadczeń społecznych, ponownej reintegracji zawodowej i przywrócenie z powrotem osób do rynku pracy okaże się o wiele trudniejsze i bardziej kosztowne niż dzisiejsze potrzeby związane z ich utrzymaniem.

Z poważaniem
w imieniu poniższych inicjatorów i sygnatariuszy listu

Organizacje prowadzące ośrodki wsparcia ekonomii społecznej na Mazowszu:
Fundacja Fundusz Współpracy
Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych
Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych
Centrum Innowacji Społeczeństwa Informacyjnego
Stowarzyszenie Ośrodek Kultury i Aktywności Lokalnej w Krzesku