NVDE Inventarisatie
Gevolgen hoge rente voor duurzame energiesector
De rente is fors gestegen vanaf september 2022. Dat heeft gevolgen voor de financiering van projecten voor duurzame energie. Vorig jaar heeft de NVDE ook al een inventarisatie onder zijn leden uitgezet om de gevolgen van de hoge rente te onderzoeken. Belangrijke uitkomsten waren dat een kwart van de bedrijven toen al nadelige effecten ervaart van de hogere rentetarieven op hun financieringsmogelijkheden en dat een derde van de bedrijven projecten had moeten uitstellen of afblazen. Deze ledeninventarisatie was onderdeel van een project met een Berenschot onderzoek naar de kosten van de hoge rente en een verkenning van Sustainable Finance Lab naar mogelijke oplossingen. Deze samenwerking heeft geresulteerd in een artikel op de voorpagina van het Financieel Dagblad, een ESB artikel en politieke aandacht. Om te evalueren hoe de situatie een jaar later is, voert de NVDE deze nieuwe ledeninventarisatie uit 

Uw antwoorden worden vertrouwelijk behandeld, alleen door de NVDE opgeslagen en verwerkt en zullen alleen in een geaggregeerde, niet-herleidbare vorm worden gepubliceerd. Heeft u wel iets te melden over dit onderwerp, maar heeft u om wat voor reden dan ook moeite de vragenlijst in te vullen? Neem dan contact op met Wiebe Beekman (wiebebeekman@nvde.nl) en/of Wouter Langendoen (wouterlangendoen@nvde.nl), beiden van de NVDE. Onze vragen gaan over drie onderwerpen:
  • De financiering van uw onderneming 
  • De financiering van projecten die u ontwikkelt
  • Een paar algemene vragen
Eerdere inventarisaties
Sinds 19 maart 2020 heeft de NVDE een tiental inventarisaties gehouden over verschillende onderwerpen, zoals de effecten van de coronacrisis en materialenschaarste. We hebben de knelpunten onder de aandacht gebracht bij ministeries en politici en hebben voorstellen gedaan voor beleidsmaatregelen die de problemen kunnen verzachten. Een aantal hiervan zijn al overgenomen in de afgelopen jaren.
Sign in to Google to save your progress. Learn more
Email *
Organisatie *

1a. Hebben de verhogingen van de rentetarieven sinds 2022 nadelige invloed op uw financieringsmogelijkheden?

Clear selection

1b. Indien ja, hoe hebben de verhogingen van de rentetarieven invloed op uw financieringsmogelijkheden?

Meerdere antwoorden mogelijk
1c. Zijn er in 2023 projecten uitgesteld of afgeblazen door de hoge rente?

Clear selection
1d. Indien ja, welk aandeel van uw projecten in 2023 is niet doorgegaan vanwege de hoge rente?
geen
100 procent
Clear selection
2a. Hoeveel hoger zijn uw rentelasten geworden in het afgelopen jaar?
procentpunt
procentpunt
Clear selection

2b. Is er een verschil tussen leningen die u aangaat voor de korte of lange termijn?

Clear selection

3a. Heeft de huidige hoge rente effect op de rendementseisen van uw eigen vermogen sinds begin 2023?

Clear selection
3b. Toelichting van de effecten op het hoge rente effect op de rendementseisen van uw eigen vermogen?

4a. Wat zijn in het algemeen uw verwachtingen voor de businesscase van (uw) projecten voor 2024?

Toelichting: De businesscase voor projecten is afhankelijk van meerdere factoren. Deze vraag is vooral bedoeld om een beeld te schetsen over de toekomstbestendigheid van projecten.

Clear selection

4b. Wat is de reden voor de hierboven genoemde verwachting?

meerdere antwoorden mogelijk
4c. Toelichting

5a. In hoeverre heeft de hogere energieprijs effect op uw verwachtingen voor de businesscase van projecten, zoals beantwoord in de hierboven gestelde vraag?

Toelichting: De energieprijzen zijn in Nederland enorm gestegen als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Met een piek op 1 september 2022 van €3,921 (€/m3) voor de gemiddelde gasprijs en van €0,860 (€/kWh) voor de gemiddelde stroomprijs. Inmiddels zijn de prijzen weer gedaald, maar zijn ze nog steeds meer dan anderhalf keer zo hoog als voor de energiecrisis.

Clear selection
5b. Toelichting
6a. In hoeverre ziet u meer of minder terughoudendheid bij banken om te financieren ten opzichte van voor de renteverhogingen?
Clear selection
6b. Toelichting

7a.  Verwacht u dat de huidige marktomstandigheden de energietransitie vertragen?

Clear selection
7b. In hoeverre verwacht u minder of meer vertraging dan een jaar geleden?
Clear selection
7c. Welke omstandigheden leiden sinds een jaar tot meer vertraging?

7d. Welke omstandigheden leiden sinds een jaar tot minder vertraging?
7e. In hoeverre verwacht u dat door deze vertraging de gestelde doelen voor 2030 moeilijker haalbaar zullen zijn?
Clear selection
Financieringsmix van uw onderneming

8a. Hoe ziet de (huidige) financieringsmix van uw onderneming eruit?

honderd procent uit eigen vermogen
honderd procent uit vreemd vermogen
Clear selection
8b. Voor het deel dat gefinancierd wordt uit eigen vermogen, hoe ziet de (huidige) financieringsmix van uw onderneming eruit?
Vul in het percentage van de totale financiering
10 procent
20 procent
30 procent
40 procent
50 procent
60 procent
70 procent
80 procent
90 procent
100 procent
nvt
Invest-NL (privaat investeringsfonds)
MKB-beurs (effectenbeurs voor mkb-ondernemers)
Venture Capital fonds (investeringsfonds gericht op risicovolle investeringen en innovatie en/of snelgroeiende bedrijven)
Participatiemaatschappij (beheerd vermogen van institutionele beleggers en bellegingsfondsen)
Effectenbeurs en SPAC
Eigenaar/directeur
Anders
8c. Voor het deel dat gefinancierd wordt uit vreemd vermogen, hoe ziet de (huidige) financieringsmix van uw onderneming eruit?
Vul in het percentage van de totale financiering
10 procent
20 procent
30 procent
40 procent
50 procent
60 procent
70 procent
80 procent
90 procent
100 procent
nvt
Bancaire financiering (zoals bankgarantie, banklening, factoring en debiteurenfinanciering, hypothecaire lening, kredietverzekering en leasing)
Microkrediet (zakelijke lening via een microfinancier als Qredits)
Direct lending (financiering door bedrijven en institutionele beleggers zonder tussenkomst van een bank)
Online krediet via fintech (krediet van fintechfinanciers met behulp van financiële technologie)
Obligaties
Anders
8d. Toelichting
De financieringsmix van uw project
9a. Wat is de omvang van uw project(en) in euro's?

9b. Hoe ziet de (huidige) financieringsmix van uw projecten, ontwikkeld via projectfinanciering, eruit?

honderd procent uit eigen vermogen
honderd procent uit vreemd vermogen
Clear selection
9c. Voor het deel dat gefinancierd wordt uit eigen vermogen, hoe ziet de (huidige) financieringsmix van uw projecten eruit?
Vul in het percentage van de totale financiering
10 procent
20 procent
30 procent
40 procent
50 procent
60 procent
70 procent
80 procent
90 procent
100 procent
nvt
Invest-NL (privaat investeringsfonds)
MKB-beurs (effectenbeurs voor mkb-ondernemers)
Venture Capital fonds (investeringsfonds gericht op risicovolle investeringen en innovatie en/of snelgroeiende bedrijven)
Participatiemaatschappij (beheerd vermogen van institutionele beleggers en bellegingsfondsen)
Effectenbeurs en SPAC
Ontwikkelfonds Energiecoöperaties
Inleg eigen leden (coöperatieve bedrijven)
Eigen inleg
Anders
9d. Voor het deel dat gefinancierd wordt uit vreemd vermogen, hoe ziet de (huidige) financieringsmix van uw projecten eruit?
Vul in het percentage van de totale financiering
10 procent
20 procent
30 procent
40 procent
50 procent
60 procent
70 procent
80 procent
90 procent
100 procent
nvt
Bancaire financiering (zoals bankgarantie, banklening, factoring en debiteurenfinanciering, hypothecaire lening, kredietverzekering en leasing)
Microkrediet (zakelijke lening via een microfinancier als Qredits)
Direct lending (financiering door bedrijven en institutionele beleggers zonder tussenkomst van een bank)
Online krediet via fintech (krediet van fintechfinanciers met behulp van financiële technologie)
Obligaties
Realisatiefonds
Anders
9e. Toelichting

10a. Als u gebruik maakt van vreemd vermogen voor financiering, zijn de kosten veranderd in de tweede helft van 2023 ten opzichte van de eerste helft van 2023? En in welke orde van grootte (in procentpunt)?

Kies één antwoord
Clear selection
10b. Welke WACC (op projectniveau) hanteerde uw bedrijf?
(WACC is gemiddelde kosten van het financieren van een project met zowel eigen vermogen als vreemd vermogen)
<3%
3 tot 4%
4 tot 5%
5 tot 6%
6 tot 6,5%
6,5 tot 7%
7 tot 7,5%
7,5 tot 8%
8 tot 8,5%
8,5 tot 9%
9 tot 10%
10 tot 11%
>11%
In 2020
in 2022
in 2023
op dit moment
Clear selection
10c. Is een gestegen WACC een gevolg van alleen gestegen rentes of ook een toegenomen risico bij projecten?
Clear selection
10d. Indien u geen antwoord kan of wil geven op eerder genoemde vragen, in welke mate is de ontwikkeling van de rente op staatsobligaties vergelijkbaar met de voor u gestegen rente?
Clear selection

Waar ligt volgens u momenteel het grootste knelpunt bij de uitvoering van uw projecten?

geef maximaal drie antwoorden
De omzet van mijn bedrijf in het eerste half jaar van 2024 zal (in vergelijking met dezelfde periode in 2023) zijn:
kies één antwoord
Clear selection
Hoeveel personeelsleden (fte) heeft u in Nederland?
Clear selection
Wat levert uw bedrijf / organisatie vooral?
 maximaal twee belangrijkste kiezen
In welke sector(en) bent u voornamelijk werkzaam?
maximaal drie antwoorden kiezen
Heeft u nog een opmerking of aandachtspunten voor de NVDE of de aangesloten brancheverenigingen?
Bedankt voor uw tijd!
Binnenkort zullen we de resultaten publiceren, u ziet het op de website van de NVDE
Submit
Clear form
Never submit passwords through Google Forms.
This content is neither created nor endorsed by Google. Report Abuse - Terms of Service - Privacy Policy